Bij het starten van een bedrijf komt er veel op je af. Om orde te scheppen in al je ideeën is het slim om eerst marktonderzoek te doen. Geen idee waar je moet beginnen? No worries, we leggen het stap voor stap uit. Marktonderzoek is niet per se moeilijk, zolang je het maar gestructureerd aanpakt.
 

Wat is marktonderzoek?

Marktonderzoek houdt in dat je informatie verzamelt en analyseert over de omgeving, het aanbod en de vraag rond je idee voor een bedrijf. Het is een belangrijke stap om te beoordelen of je project haalbaar is. Kort gezegd: met marktonderzoek kun je nagaan of er echt vraag is naar je toekomstige product of dienst.

Afhankelijk van je budget, kun je een consultant inschakelen of het zelf doen.

Hoe voer je een marktonderzoek uit?

Analyseer de volgende drie onderdelen:

1. De sector (brancheanalyse)

Kijk hierbij naar de volgende zaken:

• Politieke factoren
• Economische factoren
• Sociale trends
• Technologische ontwikkelingen
• Milieuaspecten
• Wet- en regelgeving

Kijk ook naar je geografisch gebied en markttrends: groeit de markt, is het een opkomende sector of is deze juist aan het krimpen? Zijn er nieuwe innovaties? Hoe zou de markt zich kunnen ontwikkelen?

Handige tools

• Google Alerts (gratis)
• Synthesio (social media-analyse – betaald)
• Qualtrics (diepgaand onderzoek – betaald)

2. De vraag (klantanalyse)

Dit is de belangrijkste stap: bevestigen dat er vraag is naar jouw aanbod. Zorg dat je weet wie je doelgroep is en dat je hen begrijpt:

• Wie zijn je klanten?
• Leeftijd, geslacht, beroep, locatie?
• Koopgedrag, verwachtingen, budget?
• Welk probleem los je op met je product of dienst?

Deze vragenlijst kun je uiteraard nog aanvullen. Hoe meer je weet, hoe beter!
Gebruik kwantitatieve én kwalitatieve methoden:

• Kwantitatief: cijfers op grote schaal (zoals enquêtes of vragenlijsten). Je onderzoekt: wie, waar, wanneer en hoe.
• Kwalitatief: klantgedrag begrijpen. Wat zijn de drijfveren van klanten? Waarom kopen ze een product wel of juist niet?

Wat is het verschil tussen een vragenlijst, enquête en een barometer?

Mensen denken nog weleens dat een ‘vragenlijst’ precies hetzelfde is als een ‘enquête’. Maar het zijn toch echt twee verschillende dingen. 

• Vragenlijst: een lijst met vragen die respondenten invullen om informatie te verzamelen.
• Enquête: een statistisch onderzoek op een bepaald moment om meningen of gedrag te meten. Dit kan met vragenlijsten, maar bijvoorbeeld ook met persoonlijke interviews.
• Barometer: een vragenlijst die op regelmatige basis wordt afgenomen bij een vaste groep (panel) om trends te volgen.

Voor kwantitatieve data kun je het beste gespecialiseerde bronnen gebruiken.
Werk ook met betrouwbare instanties of onderzoeksbureaus om nauwkeurige cijfers te verzamelen.

Kwalitatieve analyse: het waarom ontdekken

Kwalitatief onderzoek richt zich op kleinere groepen, maar levert diepere inzichten op. Het doel? Begrijpen waarom klanten zich op een bepaalde manier gedragen, via observatie of gerichte interviews, met vragen als:

• Waarom kiezen ze voor product A en niet voor B?
• Wat bepaalt hun aankoopbeslissing?
• Welke obstakels houden hen tegen?

Methodes om kwalitatieve data te verzamelen

• Interviews (individueel of in kleine groepen)
• Observatie op locatie (zoals gedrag in een winkel volgen)

Handige tools

• Google Keyword Planner (gratis)
• MakeMyPersona van Hubspot (gratis persona-tool)
• SurveyMonkey of Google Forms (voor vragenlijsten)

3. Het aanbod (concurrentieanalyse)

Bestudeer je directe én indirecte concurrenten. Dit is eigenlijk een benchmarking van andere spelers in jouw markt.
Stel jezelf de volgende vragen:

• Wie zijn je concurrenten?
• Wat bieden zij aan en tegen welke prijs?
• Hoe communiceren ze?
• Zijn hun klanten tevreden?

Als je dit duidelijk in kaart hebt gebracht, kun jij jouw unieke toegevoegde waarde bepalen en je sterker positioneren in de markt.
Overweeg ook een SWOT-analyse (sterktes, zwaktes, kansen, bedreigingen).

Handige tools

• Paarly (concurrentieanalyse – gratis proefversie beschikbaar)
• BuzzSumo (om belangrijke influencers te vinden)

Veelgemaakte fouten bij marktonderzoek 

Voordat we afronden, hier een lijstje van veelvoorkomende valkuilen:

• Geen marktonderzoek doen. Denk je dat marktonderzoek niet nodig is? Dan kun je te maken krijgen met de harde realiteit: geen echte vraag naar je product, een overvolle markt, wettelijke beperkingen, enzovoort.
• Het halo-effect: alleen zien wat je wílt zien. Objectief naar je eigen idee kijken is vaak lastig. Maar dwing jezelf om afstand te nemen en vooral goed te luisteren naar je klanten. Zij beslissen uiteindelijk en zijn bepalend voor het succes van je bedrijf.
• Te gehaast te werk gaan. Als je je analyse afraffelt, kan het gebeuren dat je maar een beperkt beeld krijgt en je idee niet van de grond komt. Neem de tijd om alle onderdelen van je markt goed te onderzoeken.
• Internet als enige bron gebruiken. Combineer online onderzoek met veldwerk, boeken, interviews of polls op social media.
• Te geheimzinnig doen. Het is logisch dat je je idee niet zomaar deelt om te voorkomen dat iemand anders ermee vandoor gaat. Maar als je geen feedback vraagt, mis je waardevolle input van je doelgroep. En dat zet je juist op een achterstand. Onthoud: het draait niet om het idee, maar om de uitvoering en je aansluiting bij de markt.

Tips voor succesvol marktonderzoek

• Wees creatief. Innocent smoothies zette ooit bij een festival de vraag: "Moeten we onze baan opzeggen om gezonde drankjes te verkopen?" met een ‘ja’- en een ‘nee’-bak. De ‘ja’-bak zat vol. Ze zijn ervoor gegaan!
• Zorg dat je antwoord kunt geven op: waarom jij? Daarmee laat je zien hoe jij je onderscheidt van de concurrentie. En je kunt zo laten zien dat jouw aanbod beter (of op een andere manier) aansluit bij de verwachtingen van je doelgroep.
• Besteed er ook niet té veel tijd aan. Start liever met een goed doordachte ‘bèta’-versie van je product en gebruik klantenfeedback om het verder te verbeteren. Zo komt je bedrijf eerder van de grond.
   

Nu je alles weet, is het tijd om aan de slag te gaan 😉
Is je marktonderzoek rond en positief? Dan kun je door naar de volgende stap: het opstellen van je ondernemingsplan. En als je er klaar voor bent, helpen we je graag met het starten van je bedrijf, volledig online en zonder gedoe!